Szacunek Kazania

Kazanie na III niedz. Wielkiego Postu rok C 28 lutego 2016 r.

Zdejmowanie butów przed wejściem do kogoś do mieszkania lub domu, ma bardzo mocne zakorzenienie w kulturze regionu, w którym się do tego domu wchodzi. Różnie to dzisiaj na Śląsku bywa, ale są takie osoby, które gdziekolwiek by nie weszły rozpoczynają od zdjęcia butów. To ma oczywiście wymiar bardzo praktyczny, chodzi o to, żeby gospodarzom nie wnieść brudu do domu, ale może mieć również wymiar okazania szacunku.

W ogóle same buty mogą mieć znaczenie służby komuś, jeśli mówimy, że jeden drugiemu mógłby buty czyścić, oznacza to przepaść społeczną między nimi. Ba – nawet w Ewangelii mamy taki przykład: Jan Chrzciciel mówi o sobie, że nie jest godzien Jezusowi rozwiązać rzemyka u sandałów. Również w religii posiadanie na nogach obuwia, bądź nieposiadanie go może mieć znaczenie okazania bądź nieokazania szacunku Bogu. Tak jest na przykład w islamie – wchodząc do meczetu ściąga się buty i biada temu, kto tego nie uczyni.

Szacunek respekt.

Zanim przejdę do sedna proponuję refleksję: kogo lub co tak na prawdę w życiu szanuję, przed czym odczuwam respekt?

Szacunek – wyraz ten może mieć wiele znaczeń, w zależności od kontekstu użycia może m.in.: oznaczać:

szacunek – w sensie poważanie, uszanowanie, poszanowanie, respekt, atencja, estyma, pokłon, uznanie;

szacowanie – szacunek wartości, wycena

prestiż – znaczenie, autorytet, posłuch

kult, kult świętych, czczenie

W dzisiejszym pierwszym czytaniu znajdujemy wypowiedź Pana Boga na temat tego, jak należy okazać szacunek miejscu świętemu: należy zdjąć buty. To w pierwotnej swej warstwie jest bardzo łatwe i zrozumiałe. W drugiej, okazuje się głębsze.

Mojżesz pasł owce swego teścia, Jetry, kapłana Madianitów, zaprowadził pewnego razu owce w głąb pustyni i przyszedł do góry Bożej Horeb. Wtedy ukazał mu się Anioł Pański w płomieniu ognia, ze środka krzewu. Mojżesz widział, jak krzew płonął ogniem, a nie spłonął od niego. Wtedy Mojżesz powiedział do siebie: Podejdę, żeby się przyjrzeć temu niezwykłemu zjawisku. Dlaczego krzew się nie spala? Gdy zaś Pan ujrzał, że Mojżesz podchodził, żeby się przyjrzeć, zawołał Bóg do niego ze środka krzewu: Mojżeszu, Mojżeszu! On zaś odpowiedział: Oto jestem. Rzekł mu Bóg: Nie zbliżaj się tu! Zdejm sandały z nóg, gdyż miejsce, na którym stoisz, jest ziemią świętą.

Zdejm sandały z nóg, gdyż miejsce, na którym stoisz, jest ziemią świętą.

To słowa bardzo konkretne. Jeśli jest coś świętego, to nie należy na to wchodzić z buciorami. Ale przecież jest w tym wszystkim pewien symbol. Symbol szacunku, który ma się wobec tego, co święte, do tego stopnia, że nie należy tego bezcześcić buciorami, bezczelnością, powszedniością, brudem, przyziemnością. Symbol bardzo przydatny człowiekowi i nie miejmy złudzeń – wpisany w naturę człowieka, który potrzebuje sacrum, potrzebuje czegoś więcej niż przyziemność, prostactwo, wulgarność.

I to jest pierwsza zasada dzisiejszej niedzieli. Przeżywasz post?

Miej świadomość, że jesteś zanurzony w tym, co przynależy do sfery profanum, tym, czym jest świat i jego pożądliwość, jego wartości i zasady. Oznacza to jednak, że zbliżając się do Boga winieneś okazać szacunek.

Zasada druga – szacunek należny jest również drugiemu człowiekowi.

I tu myślę należy postawić jeszcze jedną analogię. Każdy człowiek powinien być dla nas jak ziemia święta. To oznacza: winniśmy mu szacunek. Respekt. Bez względu na to, na ile jesteśmy go ciekawi, jak Mojżesz owego krzewu, który płonął ale się nie spalał. Bez względu na to, jak on na zewnątrz wygląda. Jakie ma wykształcenie i jakie przychody na rok. Należy mu się szacunek, bo jest jak ziemi święta – miejscem zamieszkiwania Boga. Przecież to dlatego Pan Jezus powiedział, że wszystko to, co uczyniliśmy jednemu z tych najmniejszych, to samo uczynniliśmy Jemu. I ze względu na ten szacunek należy zdjąć buty. Powiem to wprost: nie wpychać się ze swoimi buciorami na ten teren, nie interesować się za wszelką cenę jego życiem, jego słabościami, jego nałogami, jego romansami, jego biedą. To nie moja rzecz. Szacunek oznacza: żyj i daj żyć innym.